♥ مطالب مرتبط ♥
♥ باشگاه علمی تخصصی یوگا پرنده آزاد کرج ♥
♥ هفت سین نوروزی و عدد مبارک هفت ♥
نوروز، کهن ترین و گسترده ترین آیین سرزمین ایران است که قرن های متمادی بر همه جشن های جهان فخر می فروشد و بزرگ داشت نوروز و گرامی داشت سنت های آن با احساس و اندیشه ایرانی، پیوندی ناگسستنی دارد.
ما ایرانیان با فرا رسيدن سال نو، سفره مبارك هفت سين را مي گسترانيم. سفرهاي از هفت گونه گياه و دانه و خوردني دلپذير. آب و آيينه و شمع، نقل و نبات و گل و سبزه در آن مي نهيم، كتاب آسماني خود را مي گشاييم و در لحظه حلول سال نو در برابر سفرهاي مملو از بركات الهي و به اميد رونق و بهبود و معيشتي بهتر دست به دعا برمي داريم.
♥ هفت شين ♥
برخي از محققان معتقدند كه پيش از اسلام، در اين سفره هفت شين مي گذاشته اند همچون شمع، شيريني، شير، شراب، شهد و شاهدانه و يا هفت گياه چيده شده سودمند به صورت هفتچين، اما قرن هاست كه در سفره عيد هر ايراني هفت گونه خوردني و سبزه كه حرف نخست آن سين است، چيده مي شود و آن چنان كه پيداست سخن بر سر حرف سين يا چين يا شين نيست بلكه محتواي سيني ها يا ظروفي كه خوردني ها را در آن مي نهند اهميت دارد و محتواي ظرف ها نمادهايي در سفره هفت سين هستند.
♥ روايات گوناگون از هفت سين ♥
در گذشته عدد هفت خوش يمن، مبارك و حتي مقدس تلقي مي شده است. گروهی از پژوهشگران بر این باورند كه درجشن نوروز، میوهها ، شیرینیها و خوراکیها را در هفت عدد از سینیها میچیدند و بر سفره نوروزی میگذاشتند و آن را هفتسینی میگفتند که بعدها در طول زمان به هفتسین تبدیل شده است. گروهی دیگر چنین باور دارند که در زمانهای پیش و به هنگام نو شدن سال بر سفره نوروزی هفت شين مانند شیر، شکر، شیرینی، شربت، ... مي گذاشتند که به تدریج به هفتسین تبدیل شده است. گروهی دیگر نیز بر این گمانند که ابتدا هفتچین یعنی هفت نوع چیدنی از درخت، بوده است که بعدها به هفتسین تغییر یافته است.
♥ نقش «هفت» در سفره هفت سين ♥
عدد هفت كه جمع سه و چهار است، نزد رياضيدانان به سبب شكل هندسي مثلث و مربع كه اشكال همگن و كامل به شمار مي آيند نمايانگر كمال و به شكلي نمادين، به مفهوم كثرت و تكامل است. هنگامي كه از عدد هفت، يا هفت هزار و... سخن گفته مي شود معناي زياد بودن مد نظر است. در ميان اقوام هند و اروپايي و همچنين هند و ايراني اين عدد خوش يمن و مبارك تلقي شده و در اساس، نقش اين عدد در فرهنگ ملت ها نقشي مثبت می باشد.
واقعيت هاي طبيعي، مشاهدهها و تجربههاي مردم در گذر زمان، نقش اديان الهي و باورهاي ديني مردم در توجه ويژه به عدد هفت بسيار اساسي است و از همين روست كه قرن هاست در آيين ها و رسم هاي ايراني نيز اين عدد جايگاهي ويژه دارد. در چيدن و آراستن سفره هفتسين نيز نقش اين عدد به خوبي آشكار است.
نگاهي گذرا به واقعيت هاي طبيعي، كتب الهي، باورهاي مردم، هنر معماري، موسيقي، خط و نيز ادبيات ملل نشان مي دهد كه عدد هفت تا چه حد مورد توجه ويژه قرار دارد. در قرآن كريم و نيز نزد مسلمانان ايراني عدد هفت جداي از ساير عددها مورد توجه ویژه قرار دارد. در برخي از آيهها و سورههاي قرآن از عدد هفت نام برده شده است و نيز قرآن را مشتمل بر هفت موضوع دانستهاند. مناسك حج هفت مرحله دارد و نخستين قاريان نيز هفت نفر بودهاند. در كتاب هاي آسماني انجيل و تورات، بارها و بارها اين عدد با تأكيد تكرار شده است. همچنين نزد زرتشتيان هفت امشاسپند گرامي بوده و در آيين مهر هفت اختر معتبر بوده است. پيشينيان ما نيز زمين و آسمان را داراي هفت طبقه دانستهاند و به زمين هفت اقليم مي گفتهاند كه داراي هفت دريا بوده است.
پیشینیان ما خلق جهان را در شش مرحله يا گاه نبار گفته اند و در روز هفتم كه پايان خلق جهان است به نيايش و جشن و سرور مي پرداخته اند؛ اين آيين هنوز هم مشاهده ميشود و ادامه دارد. حركت و تغيير شكل ماه در چهار هفته، وجود خوشه ستارگان يا خواهران هفتگانه و همچنين تكامل جنين در ماه هفتم، رويش دندان كودك در هفت ماهگي، تغيير تكاملي نطفه به جوجه پس از سه هفته و... از مواردي است كه در طبيعت مورد مشاهده و توجه قرار گرفته اند.
فردوسی در «شاهنامه» از هفتخوان دشوار رستم، هفتخوان اسفندیار و هفت بزم كسری نوشین روان با بوذرجمهر شعر میسراید. او همچنین داستان «هفتواد» را مطرح می سازد.
مولانا از «هفت شهر عشق عطار» میگوید:
هفت شهر عشق را عطار گشت مـا هنـوز اندر خم یك كوچه ایم
و جامی هفت مثنوی میسراید: («سلسله`الذهب»، «سلامان و ابسال»، «تحفة`الابرار»، «سبحة`الابرار»، «یوسف و زلیخا»، «لیلی و مجنون» و «خردنامه»). نظامی نیز «هفتپیكر» را میسراید. در ادبیات پارسی از «هفت گنج» خسرو پرویز نیز یاد شده است. خیام شاعر و ریاضیدان بزرگ «نوروزنامه» را سروده است و شاعران و نویسندگان دیگر نیز از نوروز و عدد هفت آگاه گشته اند. حافظ مژده فرا رسیدن بهار و نوروز را میدهد و عید را مبارك میخواند؛ و بسیار نمونههای دیگر كه همه نشان از توجه به این رسم و آیین خجسته و ارزش و اهمیت عدد هفت در ادبیات فارسی دارد.
باورهاي ملت ها نيز نمايانگر توجه به عدد هفت و نقش آن است. در قديم مصريان به هفت ركن قدرت معتقد بودند، كلدانيها هفت طبقه كمال و بابليان هفت طبقه آسمان را باور داشتند، يونانيان به هفت خدا معتقد بودند، هندوان خدايان هفتگانه «آديتيا» را مي پرستيدند و روميان جشن بزرگ هفت مادر يا «سپتي ماترا» را برگزار مي كردند.
بسياري از ملت هاي ديگر نيز متوجه اين عدد بودهاند. همچنين از عجايب هفتگانه جهان نام برده شده است. در موسيقي سنتي ايراني هفت دستگاه و در خط هفت شيوه نگارش تعيين كردهاند. در هنر و ادبيات نيز توجه هنرمندان و نويسندگان به عدد هفت آشكار است.
در اساس بين اقوام هند و اروپايي و نيز ايرانيان و هندوان، عدد هفت خوش يمن و مبارك تلقي شده است و از همين روست كه در فرهنگ ايراني ما كه بنيان آن بر باورهاي ديني استوار است در سفره عيد كه سفرهاي دلپذير و خوش يمن و سرشار از اميد به بهبودي و رونق بيشتر است، هفت سين چيده مي شود به اين اميد كه سال نو پر بركت و مبارك باشد.
دوستان و همراهان گرامی بیائید تا در شكوه فرا رسیدن این ایام خجسته دم غنیمت شماریم. مقدم این میهمان عزیز را مبارك خوانیم و سر بر سجده نهاده، به امید سالی پرخیر و بركت، روزی دهنده جهانیان را نیایش گوییم و با سرور و شادمانی این سنت خجسته و رسم نیك فرهنگی را پاس داریم. با امید اینکه در این سال نو، دلهامان شاد، كشتزارهامان سبز، رودهامان پرآب، باغهامان پربار و شهرهامان امن و آباد؛ بخت و رویمان سپید و دین و ایمانمان استوارتر گردد و سفر زیبای زندگی مان با آگاهی از تمامی موهبت ها و نعمات الهی، مبارک و خجسته به نوروز بعد الحاق یابد.
پرده هفت آسمان بشکافتی بشکافتی
گوی را در لامکان انداختی انداختی
سوی جانان برشدی دامن کشان دامن کشان
جانها را یک به یک بشناختی بشناختی
♥ سال نو بر تمامی شما خوبان فرخنده باد ♥
♥ باشگاه یوگا پرنده آزاد کرج ♥